ਇਕ ਨੌ ਜਵਾਨ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਪੁਛਿਆ, ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਬਚਾਉਣ ਵਰਗੀ ਕੀ ਚੀਜ ਹੈ ?
ਮੈ ਕਿਹਾ ਖੁਦ ਦੀ ਆਤਮਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਸੰਗੀਤ! ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਬਚਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ , ਉਹ ਸਭ ਬਚਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ !
ਇਕ ਬਿਰਧ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਕਿਸੇ ਜੰਗਲ ਵਿਚੋ ਦੀ ਜਾ ਰਹਿਆ ਸੀ ! ਉਸ ਦੇ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸੋਨੇ ਦੀਆ ਅਸ਼ਰਫੀਆ ਸਨ! ਰਾਹ ਚ ਕੁਝ ਡਾਕੂਆ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ! ਉਹਨਾ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਸਾਰਾ ਧਨ ਤਾ ਖੋਹ ਹੀ ਲਿਆ, ਨਾਲ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਸਿਤਾਰ ਵੀ ਲੈ ਲਿਆ! ਉਹ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸਿਤਾਰ ਦਾ ਬੜਾ ਕੁਸ਼ਲ ਵਾਦਕ ਸੀ ! ਉਸ ਬਿਰਧ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਨੇ ਬੜੀ ਨਿਮਰਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਡਾਕੂਆਂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਸ਼ਿਤਾਰ ਬਸ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦੋ , ਡਾਕੂ ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਨ ਹੋਏ ਕਿ ਬਿਰਧ ਇਸ ਅਤਿ ਸਧਾਰਨ ਸ਼ਿਤਾਰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੀ ਹੀ ਕਿਉ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹਿਆ ਹੈ? ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਹ ਵਾਜਾ ਉਹਨੇ ਦੇ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਨਹੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸ਼ਿਤਾਰ ਬਿਰਧ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ! ਬਿਰਧ ਸ਼ਿਤਾਰ ਵਾਪਸ ਪਾ ਕੇ ਨੱਚਣ ਲਗ ਪਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਉਥੇ ਹੀ ਬੈਠ ਕੇ ਸ਼ਿਤਾਰ ਵਜਾਉਣਾ ਸੁਰੂ ਕਰ ਦਿਤਾ !
ਮੱਸਿਆ ਦੀ ਰਾਤ ਸੀ , ਸੁੰਨ ਸਾਨ ਜੰਗਲ ਸੀ , ਉਸ ਪੂਰਣ ਅੰਧਕਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਦਿਸਾ ਚ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਿਤਾਰ ਦੇ ਸੁਰ ਆਲੋਕੀਕ ਹੋ ਕੇ ਗੂੰਜਣ ਲਗੇ!
ਸੁਰੂ ਚ ਤਾ ਡਾਕੂ ਉਪਰਲੇ ਮਨ ਤੋ ਸੁਣਦੇ ਰਹੇ ! ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆ ਅੱਖਾਂ ਚ ਵੀ ਨਰਮੀ ਆ ਗਈ! ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਚਿੱਤ ਵੀ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਰਸ ਧਾਰ ਵਿਚ ਵਹਿਣ ਲੱਗਾ! ਅੰਤ ਉਹ ਭਾਵਕ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਬਿਰਧ ਸ਼ੰਗੀਤਕਾਰ ਦੇ ਪੈਰਾ ਚ ਡਿੱਗ ਪਏ! ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਸਾਰਾ ਧਨ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿਤਾ ! ਇਹੀ ਨਹੀ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਧਨ ਭੇਟ ਕਰ ਕੇ ਵਣ ਦੇ ਬਾਹਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾ ਤੇ ਛੱਡ ਗਏ!
ਕੀ ਇੰਝ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਹਰ ਇਕ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਨਹੀ ਹੈ ? ਅਤੇ ਕੀ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਰਹ ਦਿਨ ਲੁਟਿਆ ਨਹੀ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹੈ ? ਪਰ ਕਿੰਨੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਸੰਪਤੀ ਨਹੀ , ਖੁਦ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਉਸ ਸ਼ਿਤਾਰ ਨੂੰ ਬਚਾ ਲੈਣ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ?
ਸਭ ਛਡੋ ਅਤੇ ਖੁਦ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਬਚਾਓ ਅਤੇ ਸ਼ਿਤਾਰ ਨੂੰ ਜਿਸ ਤੋ ਜੀਵਨ
ਸੰਗੀਤ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹਿਆ ਹੈ ! ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਥੋੜੀ ਵੀ ਸਮਝ ਹੈ , ਉਹ ਇਹੀ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਜੋ ਇਹ ਨਹੀ ਕਰ ਪਾੳਦੇ ਉਹ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਦੀ ਸੰਪਤੀ ਵੀ ਪਾ ਲੈਣ ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਮੁੱਲ ਨਹੀ , ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ ਖੁਦ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਤੋ ਵੱਡੀ ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਪਤੀ ਨਹੀ ਹੈ !
ਓਸ਼ੋ !
ਪੰਧ ਕੇ ਪਰਦੀਪ!